Większość ludzi ma tendencję do upraszczania pewnych spraw. Z tego powodu utożsamiamy ze sobą często zupełnie różne, ale podobnie brzmiące profesje. Klasycznym przykładem będą tutaj zawody psychologa, psychoterapeuty oraz psychiatry. Choć mają one wspólny mianownik – zajmowanie się ludzką psychiką – to w rzeczywistości wykonujące je osoby specjalizują się w innych dziedzinach. Warto znać to rozróżnienie, aby móc prawidłowo wskazać specjalistę, do którego należy się zgłosić ze swoim problemem.
Psychologiem może się tytułować osoba, która ukończyła studia magisterskie na tym kierunku. To daje jej kompetencje do diagnozowania problemów natury psychologicznej – chociażby związanych z intelektem, wrażliwością, funkcjonowaniem w grupie. Pomoc psychologa będzie również nieoceniona w trakcie przechodzenia jakiejś traumy czy bardzo trudnego okresu w życiu, np. straty bliskiej osoby, rozpadu małżeństwa czy zapadnięcia na ciężką chorobę.
Psychologowie dążą do tego, aby specjalizować się w danej dziedzinie. Mamy więc psychologów zajmujących się przede wszystkim dziećmi, osobami dorosłymi, ludźmi niepełnosprawnymi, pacjentami w szpitalach i hospicjach, psychologów policyjnych, rodzinnych itd.
Psychoterapeuta to zawód nagminnie mylony z psychologiem. Wynika to z faktu, iż wielu psychologów jest jednocześnie psychoterapeutami. Musieli oni jednak ukończyć studia podyplomowe na tym kierunku lub szkolenie psychoterapeutyczne.
Warto wiedzieć
Psychoterapeutą może zostać nie tylko psycholog, ale też np. lekarz, pedagog czy osoba mająca wykształcenie humanistyczne.
Psychoterapia to zaawansowany, zwykle długotrwały proces wspomagania osoby, która nie radzi sobie ze swoimi problemami natury prywatnej czy zawodowej, od dłuższego czasu narzeka na pogorszenie nastroju. Psychoterapię wykorzystuje się również w leczeniu depresji oraz innych chorób o podłożu psychicznym (depresja, lęki, anoreksja, bulimia etc.).
Psychiatra, jako jedyny w naszym porównaniu, jest lekarzem medycyny (pomijamy lekarzy będących jednocześnie psychoterapeutami). Co za tym idzie, tylko on może przepisywać leki stosowane w terapii chorób psychicznych, np. na depresję czy schizofrenię. Wyłącznie psychiatra ma kompetencje umożliwiające mu zdiagnozowanie takiej choroby – stąd psycholodzy i psychoterapeuci, którzy podejrzewają, że pacjent cierpi na chorobę psychiczną, zawsze proszą o dodatkową konsultację psychiatryczną.
Do psychiatry należy się zgłosić wtedy, gdy problemy natury psychicznej mają charakter chroniczny, a ich objawy są wyjątkowo niepokojące – np. pojawiają się myśli samobójcze, słyszenie głosów, halucynacje, pacjent ma potrzebę samookaleczania itd.
Jak widać psycholog, psychoterapeuta i psychiatra są znacznie różniącymi się od siebie zawodami i nie należy ich „wrzucać do jednego worka”. Nawet pomimo tego, że ich przedstawiciele bardzo często współpracują w trakcie terapii konkretnych pacjentów.
Bardzo ważne jest przy tym to, aby potrafić rozpoznać pierwsze niepokojące objawy, że z naszą psychiką dzieje się coś niedobrego i ich nie bagatelizować. Szybka reakcja bardzo często pozwala rozwiązać problem na poziomie psychoterapii, zanim stanie się on na tyle poważny, że konieczne będzie leczenie psychiatryczne.